Πρόσβαση στη διάγνωση, στον έλεγχο και στη θεραπεία για όλους όσους το χρειάζονται, διεκδικεί η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης (αύριο Πέμπτη), επισημαίνοντας ότι «η οικονομική κρίση και οι δραστικές περικοπές στην υγεία έχουν επιδεινώσει την κατάσταση, καθώς όλα τα προγράμματα πρόληψης για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού αντιμετώπισαν σημαντικές μειώσεις χρηματοδότησης».

Επιπλέον, κρίνεται μη ικανοποιητική η επιτήρηση της φυματίωσης και των μέτρων ελέγχου διασποράς του μυκοβακτηριδίου στην Ελλάδα, αν και η νόσος ανήκει στα υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα. «Δεν υπάρχουν προγράμματα επιβλεπόμενης θεραπείας (DOT) και αν και ο εμβολιασμός με BCG είναι υποχρεωτικός, σημαντικό ποσοστό του παιδικού πληθυσμού δεν καλύπτεται», αναφέρει η ΕΠΕ. Προσθέτει επίσης ότι «οι αυξημένες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές και οι κακές συνθήκες διαβίωσης, καθιστούν την επαγρύπνηση για τη φυματίωση μια επείγουσα ανάγκη».

Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, κατά την τελευταία δεκαετία δηλώνονται κατά μέσο όρο 6 νέες περιπτώσεις φυματίωσης ανά 100.000 πληθυσμού το χρόνο, αλλά σημαντικό παραμένει το φαινόμενο της υποδήλωσης, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με σαφήνεια η επιδημιολογική εικόνα της νόσου στη χώρα. Το 60% των δηλουμένων κρουσμάτων αφορά σε Έλληνες, το 40% σε άτομα αλλοδαπής εθνικότητας, ενώ κατά την τελευταία τριετία αυξήθηκαν σημαντικά τα περιστατικά φυματίωσης σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες (κρατούμενοι, Χ.Ε.Ν, άνθρωποι με HIV/AIDS, κλπ) .

Προβλήματα εντοπίζει η ΕΠΕ και στη στελέχωση των αντιφυματικών/πνευμονολογικών ιατρείων, στην εργαστηριακή υποστήριξη για τη διάγνωση του νοσήματος, ενώ συχνά, όπως αναφέρει, «παρατηρούνται ελλείψεις φαρμάκων κυρίως στα δευτερεύοντα αντιφυματικά φάρμακα».

Στόχος η εξάλειψη της νόσου

Η φυματίωση αν και δεν λείπει από τα ανεπτυγμένα κράτη, είναι κυρίως νόσημα των υπό ανάπτυξη χωρών. Μεγάλος αριθμός των ανθρώπων με φυματίωση ανήκει στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου και σε ευάλωτες κοινότητες, όπως οι μετακινούμενοι πληθυσμοί, οι ουσιοεξαρτημένοι, οι άνθρωποι με ΗΙV/AIDS, οι φυλακισμένοι, τα εκδιδόμενα άτομα.

H εξάλειψη της νόσου αποτελεί έναν από τους στόχους ανάπτυξης του ΟΗΕ έως το 2030, ενώ ο ΠΟΥ έθεσε ως στόχο τη μείωση της θνησιμότητας από τη φυματίωση κατά 95% έως το 2035. Ωστόσο, κάθε χρόνο, 9.000.000 άνθρωποι νοσούν από τη φυματίωση, ενώ 3.000.000 ασθενείς με φυματίωση δεν έχουν πρόσβαση στη φροντίδα που έχουν ανάγκη. Το 2012 η φυματίωση σκότωσε 1.300.000 ανθρώπους, γεγονός που την κάνει το πιo θανατηφόρο νόσημα παγκοσμίως μετά το HIV/AIDS.

Σήμερα, το 1/3 του κόσμου –περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι – έχουν μολυνθεί από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης, ενώ εξαιρετικά επικίνδυνες είναι οι ανθεκτικές μορφές φυματίωσης. «Είναι σαφές πως απαιτούνται μεγαλύτερες επενδύσεις τόσο στη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία, όσο και στην πρόληψη του νοσήματος», καταλήγει η ΕΠΕ.