Tρία κρίσιμα δημοψηφίσματα διεξάγονται αυτό το Σαββατοκύριακο στην Ελβετία, τα οποία αναμένεται να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην οικονομία και την κεντρική τράπεζας της χώρας, καθώς και στις διεθνείς σχέσεις της.

Στις 30 Νοεμβρίου, οι Ελβετοί πολίτες θα κληθούν να αποφασίσουν για την απαγόρευση της πώλησης χρυσού από τα διαθέσιμα της Κεντρικής Τράπεζας (Swiss National Bank, SNB) και την υποχρέωση της να διατηρεί τουλάχιστον το 20% του ενεργητικού της σε χρυσό, για τον περιορισμό της εισόδου των μεταναστών και την απαγόρευση των φορολογικών προνομίων στους ξένους εκατομμυριούχους.

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι και οι τρεις προτάσεις θα απορριφθούν, υπάρχει μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων.

Τα δημοψηφίσματα αποτελούν σημαντικό στοιχείο του πολιτικού συστήματος άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας και διεξάγονται τόσο σε εθνικό όσο και σε δημοτικό επίπεδο αρκετές φορές το χρόνο. Οι υποστηρικτές του “όχι” στις τελευταίες ψηφοφορίες κατηγορούν το αντίπαλο στρατόπεδο για ξενοφοβία, ενώ προειδοποιούν ότι η οικονομία θα αποδυναμωθεί και η εξουσία της κεντρικής τράπεζας θα περιοριστεί.

“Εάν περάσουν αυτές οι προτάσεις, η Ελβετία θα βρεθεί σε ένα σημείο καμπής”, λέει στο Βloomberg o Patrick Emmenegger, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής οικονομίας και δημόσιας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του St. Gallen.

Οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας «Σώστε τον ελβετικό χρυσό» - επικεφαλής της οποίας είναι μέλη του υπερσυντηρητικού Λαϊκού Κόμματος -  υποστηρίζουν ότι η SNB θα έπρεπε να επαναπατρίσει τα αποθέματά της σε χρυσό που φυλάσσονται στο εξωτερικό και να τα διατηρεί στην Ελβετία. Παράλληλα, απορρίπτουν μετά βδελυγμίας την ιδέα πώλησής του, υποστηρίζοντας ότι οι πωλήσεις του που έγιναν από το 2001 έως το 2006 σε χαμηλές τιμές, καθώς και πιο πρόσφατα, έχουν κοστίσει πολλά δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα  στη χώρα.

Επιπλέον, οι Ελβετοί καλούνται να αποφασίσουν αναφορικά με την πρόταση για τη μείωση του ποσοστού των μεταναστών στο 0,2% του μόνιμου πληθυσμού για μία περίοδο τριών ετών, με το επιχείρημα ότι θα προστατευτεί το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής. Στον αντίποδα, οι πολέμιοι της πρότασης, μεταξύ των οποίων και η κυβέρνηση, χαρακτηρίζουν το μέτρο ξενοφοβικό και αναποτελεσματικό.

Η τρίτη πρόταση προβλέπει την κατάργηση του ειδικού φορολογικού συντελεστή, που προβλέπεται για τους πλούσιους ξένους οι οποίοι δεν δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στη χώρα, Ενώ τα εισοδήματα των Ελβετών πολιτών και των κατοίκων, που εργάζονται στην Ελβετία, φορολογούνται, οι  εκατομμυριούχοι επενδυτές επωφελούνται ειδικής φορολογικής μεταχείρισης μέσω ενός συστήματος, που αποκαλείται “forfait” και το οποίο ισχύει εδώ και 152 χρόνια.

Εγχώριοι τραπεζίτες και οι τοπικές κυβερνήσεις προειδοποιούν πως η κατάργηση του forfait θα οδηγήσει σε πτώση των εσόδων, σε απώλεια θέσεων εργασίας και στη μείωση της «ελκυστικότητας» της Ελβετίας στους πλούσιους ξένους, κάτι που ισχύει ειδικά για τη Γενεύη και τα γαλλόφωνα καντόνια, καθώς στη Ζυρίχη το μέτρο αυτό έχει ήδη καταργηθεί. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, περίπου 5.600 άτομα επωφελούνται του ειδικού φορολογικού συστήματος, μεταξύ των οποίων ο πρωταθλητής της Φόρμουλα 1 Sebastian Vettel και ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος Viktor Vekselberg.

Σύμφωνα με το Επιμελητήριο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Υπηρεσιών της Γενεύης, ενδεχόμενη κατάργηση του forfait θα οδηγούσε σε έξοδο τους πλούσιους ξένους που διαμένουν στη πόλη μειώνοντας τα φορολογικά της έσοδα κατά 169 εκατ. φράγκα.