Σήμα κινδύνου εκπέμπει η νησιωτική – και όχι μόνο- χώρα, στην καρδιά της τουριστικής περιόδου, για τις τεράστιες ελλείψεις που υπάρχουν στις δημόσιες δομές υγείας. 

Η ακτινογραφία των δομών του ΕΣΥ που έγινε πρόσφατα από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ) είναι γεμάτη «σκιές», θλίβει και τρομάζει τους ειδικούς που πρέπει να κάνουν τη «διάγνωση» του βαρέως ασθενούς συστήματος της δημόσιας υγείας στη χώρα, αλλά και τους πολίτες που θα χρειαστεί να ζητήσουν ιατρική περίθαλψη ή νοσηλεία.

Απογυμνωμένες υγειονομικά  οι περισσότερες περιοχές της νησιωτικής και της ηπειρωτικής χώρας καλούνται να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες της περίθαλψης και της νοσηλείας τόσο των μόνιμων κατοίκων όσο και των  χιλιάδων  θερινών επισκεπτών. Το υγειονομικό προσωπικό δίνει καθημερινά –άνιση- μάχη με την υποστελέχωση και την υποχρηματοδότηση του ΕΣΥ, προσπαθώντας να περιθάλψει τους ασθενείς. 

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ, κ. Μιχάλη Γιαννακό, το προσωπικό του ΕΣΥ έχει μειωθεί τα τελευταία πέντε χρόνια κατά 4.000 άτομα, ενώ άλλοι 7.000 εργαζόμενοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης και αναμένεται να φύγουν την επόμενη διετία. Οι προσλήψεις, ωστόσο, τις οποίες εξαγγέλλουν δοθείσης ευκαιρία η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Υγείας γίνονται με το σταγονόμετρο και είναι κυρίως προσλήψεις, που είχαν εγκριθεί μέχρι και το 2012. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων, οι εκπρόσωποι της ΠΟΕΔΗΝ αναφέρουν πως τα δημόσια νοσοκομεία θα λάβουν εφέτος 350 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με πέρυσι και εμφανίζουν σημαντικές ελλείψεις υλικών και φαρμάκων.

Την ίδια ώρα, πληθαίνουν – και στοιχειώνουν το ΕΣΥ- οι τριτοκοσμικές εικόνες: ασθενείς που διακομίζονται σε καρότσες οχημάτων αντί ασθενοφόρου στα Κέντρα Υγείας όπως έγινε πρόσφατα στην Εύβοια στο Κέντρο Υγείας Ιστιαίας, σοβάδες που πέφτουν στα κεφάλια προσωπικού και ασθενών στα χειρουργεία και στις ΜΕΘ όπως στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, μηχανήματα που είναι σε αχρησία είτε λόγω παλαιότητας είτε λόγω έλλειψης χειριστών, όπως στα νοσοκομεία της Λευκάδας ή της Ρόδου, αναλώσιμα «ταπεινά» μα τόσο σημαντικά για τη νοσηλεία που αίφνης γίνονται είδος πολυτελείας όπως τα γάντια - «τσιγαρόχαρτα» των νοσηλευτών στο Ιπποκράτειο ή τα σεντόνια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου που τα φέρνουν οι ασθενείς από το σπίτι τους. 

Οι ελλείψεις στις δημόσιες δομές υγείας είναι, δε, κοινός τόπος στις αμιγώς τουριστικές περιοχές. Βασικές ειδικότητες, όπως γενικοί γιατροί, παθολόγοι, καρδιολόγοι, παιδίατροι δεν υπάρχουν σε πληθώρα νησιών του Αιγαίου. Έλλειψη γενικών ιατρών ή παθολόγων καταγράφεται στα Κέντρα Υγείας Αίγινας, Γαλατά, Τήνου, Μυκόνου, Πάρου, Ίου, Άνδρου, Πάτμου, Καρπάθου και στα Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία Λήμνου, Σύρου, Νάξου, Λειψών, Αγαθονησίου, Τήλου, Σύμης, Δονούσας, Ηρακλειάς, Κουφονησίου, Σίφνου, Σικίνου, Αγκιστρίου, Πόρου. Στο νησί του Ιπποκράτη, στην Κω, δεν υπάρχει παιδίατρος στο ΕΣΥ – το ίδιο και σε άλλα νησιά, όπως η Σάμος, η Ικαρία, η Πάρος, η Σίφνος. «Οι δομές υγείας στις τουριστικές περιοχές είναι υπό κατάρρευση, ενώ οι νησιωτικές και οι ακριτικές περιοχές έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους. Οι συνθήκες αυτές είναι απάνθρωπες για το υγειονομικό προσωπικό ενώ εγκυμονούν κινδύνους για τους ασθενείς. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας οφείλει να αναλάβει τις τεράστιες ευθύνες που έχει για την πρωτοφανή αυτή κατάσταση» λέει ο πρόεδρος του ΙΣΑ, κ. Γιώργος Πατούλης. 

Στις Κυκλάδες η δημόσια υγεία δοκιμάζεται από την υποστελέχωση – η 2η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) στην αρμοδιότητα της οποίας υπάγονται τα νησιά επιχειρεί με αποσπάσεις και μετακινήσεις προσωπικού να κλείσει τις τρύπες στις βάρδιες και τη λειτουργία των δομών.  

Στο μεγαλύτερο νοσοκομείο, της Σύρου, οι επαγγελματίες υγείας δίνουν καθημερινά αγώνα για να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες νοσηλείας των κατοίκων του νησιού, αλλά και όλων όσοι διακομίζονται από τα άλλα νησιά. Το καλοκαίρι ο όγκος των ασθενών – και των υγειονομικών αναγκών- πολλαπλασιάζεται. 

Το νοσοκομεία Νάξου κατ’ ευφημισμόν συγκαταλέγεται στις δημόσιες δομές τριτοβάθμιας περίθαλψης – όπως λένε στελέχη του ΕΣΥ ο βασικός ρόλος του, χωρίς βεβαίως αυτός να υποτιμάται, είναι να σταθεροποιεί τους ασθενείς ώστε να γίνονται στη συνέχεια οι διακομιδές στην Αττική.  

Σε όλα τα Κέντρα Υγείας των Κυκλάδων καρδιολόγοι, παιδίατροι, ορθοπεδικοί, μικροβιολόγοι είναι είδος σε ανεπάρκεια. Το ίδιο και οι αγροτικοί γιατροί στα περιφερειακά ιατρεία. Μάλιστα, συνολικά σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα υπάρχουν 17 μικρά νησιά (άγονα) χωρίς αγροτικό γιατρό τα τελευταία τρία χρόνια. Η αγροτική γιατρός της Σίφνου, πάλι, κάνει συχνά το ταξίδι Σίφνο- Σύρο με όποια πλωτά μέσα είναι διαθέσιμα καθώς πρέπει να συνοδεύει τους ασθενείς που διακομίζονται στο νοσοκομείο της Σύρου. 

Χρόνια πληγή του συστήματος δημόσιας υγείας στις Κυκλάδες είναι η κλειστή Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του νοσοκομείου Νάξου, με «θύματα» τους αιμοκαθαιρόμενους όχι μόνο του συγκεκριμένου νησιού, αλλά όλων των νησιών που ταξιδεύουν όπου και όπως μπορούν για να υποβληθούν σε αιμοκάθαρση. 

Ξεχωριστό κεφάλαιο της πολύπαθης δημόσιας υγείας των Κυκλάδων αποτελεί το Γενικό Νοσοκομείο Σαντορίνης. Τα λαμπερά εγκαίνιά του την προπερασμένη Παρασκευή παρουσία του Πρωθυπουργού δεν κατάφεραν να κρύψουν τις μελανές εικόνες της δυσλειτουργίας του. Μία έγκυος χρειάστηκε την περασμένη Δευτέρα διακομιδή σε νοσοκομείο της Κρήτης καθώς δεν υπήρχε το αναγκαίο προσωπικό και τα μέσα για την αντιμετώπιση του περιστατικού. Η ΠΟΕΔΗΝ κατήγγειλε ότι άλλες πέντε επίτοκες απευθύνθηκαν στη Μαιευτική κλινική του νοσοκομείου χωρίς να λάβουν όμως την περίθαλψη που έπρεπε λόγω των συνθηκών που επικρατούν στο νοσοκομείο. Όπως προέκυψε από την αυτοψία που έκανε η ΠΟΕΔΗΝ, «το Νοσοκομείο Σαντορίνης διαθέτει μεν Μαιευτική κλινική, αλλά με μία μόνο γυναικολόγο Ιατρό και δεν διαθέτει Αναισθησιολόγο, Αιμοδοσία, Νεογνολογικό Τμήμα. Δεν μπορούν να εκδώσουν αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων ελλείψει μηχανοργάνωσης, δεν λειτουργούν τα χειρουργεία από έλλειψη ιατρών και για τεχνικούς λόγους, δεν υπάρχει προσωπικό να λειτουργήσει τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, και δεν καλύπτονται οι εφημερίες λόγω έλλειψης ιατρών». Το «προσωπικό μου στοίχημα» όπως περίγραφε ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας κ. Παύλος Πολάκης τα εγκαίνια του νοσοκομείου Σαντορίνης εντός του καλοκαιριού, είναι βέβαιο ότι δεν κερδήθηκε τουλάχιστον για τους πολίτες…

Στο Γενικό νοσοκομείο Ρόδου τα μέτωπα είναι πολλά: αποδεκατισμένο το νοσηλευτικό προσωπικό είτε κάνει διπλοβάρδιες είτε ένας νοσηλευτής καλύπτει δύο κλινικές. Το φαρμακείο του νοσοκομείου λειτουργεί χωρίς φαρμακοποιό. Τα μηχανήματα στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού είναι εκτός λειτουργίας. Δεν υπάρχει ουρολόγος και πνευμονολόγος. 

Αλλά και σε εκείνο της Κω η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Οι διπλοβάρδιες των νοσηλευτών είναι ο κανόνας. Δεν υπάρχουν παιδίατρος, ουρολόγος, οδοντίατρος, πνευμονολόγος. «Η Παιδιατρική Κλινική λειτουργεί με  εξωτερικούς Ιδιωτικούς Παιδιάτρους οι οποίοι δίνουν την αγωγή για να την εκτελέσουν οι νοσηλεύτριες της Χειρουργικής  - Ορθοπεδικής -ΩΡΛ-Οφθαλμιατρικής  και της κατ’  όνομα  Παιδιατρικής  κλινικής» λέει ο κ. Δημήτρης Κουτρουβακάλης, γενικός σύμβουλος ΠΟΕΔΗΝ. 

Στο Καστελόριζο, οι κάτοικοι μεταβαίνουν ακόμη και στην Τουρκία για απλές εξετάσεις. Παρότι το Πολυδύναμο Ιατρείο του νησιού είναι εξοπλισμένο με τεχνολογικό εξοπλισμό, καθώς και με φαρμακευτικό και υγειονομικό υλικό, εντούτοις αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες λόγω έλλειψης ιατρικού και λοιπού προσωπικού.

Στα διασυνδεόμενα Πα.Γ.Ν.Η. - Βενιζέλειο καταγράφεται τεράστια έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού σε όλες τις ειδικότητες εργαζομένων. Σε πολλές κλινικές ένας νοσηλευτής καλείται να ανταπεξέλθει σε απογευματινή και νυχτερινή βάρδια καλύπτοντας πάνω από 40 ασθενείς. Η καρδιοχειρουργική κλινική βρίσκεται σε μόνιμο… έμφραγμα, καλύπτοντας μόλις το 25% των περιστατικών, καθώς δεν υπάρχουν εντατικολόγοι και επιμελητής Β' καρδιοχειρουργός.

Τα ράντζα στην ψυχιατρική κλινική του ίδιου νοσοκομείου - η οποία σημειωτέον είναι η μοναδική δημόσια δομή στην Ανατολική Κρήτη - αποτελούν σύμφωνα με τους εργαζομένους «ντροπή για όλους». 

Στο νοσοκομείο Ρεθύμνου δεν υπάρχουν ειδικευόμενοι χειρουργοί και παθολόγοι. Το Ακτινολογικό τμήμα δεν μπορεί να καλύψει όλες τις εφημερίες λόγω έλλειψης ακτινολόγων με αποτέλεσμα περιστατικά να μεταφέρονται στα Χανιά. Το βοηθητικό προσωπικό πληρώνεται ακόμη και από το… παγκάρι στο εικονοστάσι που υπάρχει στο νοσοκομείο.

Το νοσοκομείο - Κέντρο Υγείας Ιεράπετρας καθώς κι εκείνο της Σητείας είναι δύο δημόσιες δομές σε απομακρυσμένες περιοχές του νησιού, με δύσκολο οδικό δίκτυο και με σημείο αναφοράς αγροτικές και τουριστικές περιοχές. Ωστόσο, χαρακτηρίζονται και για τη μεγάλη έλλειψη σε βασικές ιατρικές ειδικότητες, όπως καρδιολόγος, παιδίατρος, παθολόγος, γυναικολόγος κλπ.

Αγώνας υγειονομικός δίνεται και στις δομές του ΕΣΥ στα νησιά του Ιονίου – όπως και στη Δυτική Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, οι ελλείψεις προσωπικού και υλικών είναι σκληρή καθημερινότητα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδας, με τους ασθενείς να αναγκάζονται να αγοράζουν μόνοι τους τα υλικά για τη νοσηλεία τους. 

Με μεγάλες απώλειες λειτουργεί και το Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου: η Παιδιατρική υπολειτουργεί με σοβαρή υποστελέχωση, στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας έχει μπει λουκέτο, η Παθολογική κλινική πλήττεται από τις αλλεπάλληλες συνταξιοδοτήσεις γιατρών – και τις κενές θέσεις που αφήνουν. 

Αποδεκατισμένο το ιατρικό προσωπικό κάνει καθημερινά το καθήκον του και στο Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας. Στο νοσοκομείο υπηρετούν 62 ιατροί, 15 εκ των οποίων συνταξιοδοτούνται μέχρι το τέλος του χρόνου, κι αυτό σε σύνολο 140 οργανικών θέσεων. Ωστόσο, για έναν στους δύο Κερκυραίους η μετανάστευση στα νοσοκομεία Ιωαννίνων, Πάτρας, Αθήνας και Θεσσαλονίκης κάθε άλλο παρά σπάνια είναι. 

Την ίδια στιγμή, βαριές δυσλειτουργίες καταγράφονται στα Νοσοκομεία Ιωαννίνων, Άρτας, Πρέβεζας και Φιλιατών. Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων έχουν αποχωρήσει 280 εργαζόμενοι, με μεγάλες απώλειες σε κρίσιμες ιατρικές ειδικότητες όπως αυτές του αγγειοχειρουργού, του ογκολόγου, του θωρακοχειρουργού, του νευροχειρουργού, του αναισθησιολόγου, του ορθοπεδικού, του γενικού χειρουργού. Μακρά η λίστα των ελλείψεων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περίθαλψη των ασθενών, σε όλα τα νοσοκομεία της Δυτικής Ελλάδας. Υπολειτουργούν η Καρδιολογική κλινική και η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού στο νοσοκομείο Αγρινίου, αναγκάζοντας σε δρομολόγια ζωής και θανάτου τους ασθενείς που χρειάζονται περίθαλψη.