Αντιμέτωπο με τη σκληρή πραγματικότητα των αριθμών θα έρθει μετά και την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων από τον πρωθυπουργό το νέο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Μέσα στην εβδομάδα, αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά τον πρώτο μήνα του έτους και από αυτά θα φανεί ότι η χρονιά ξεκινά με σημαντική υστέρηση άνω των 400 εκατ. ευρώ στο σκέλος των εσόδων.

 

Μέχρι και χθες, στο υπουργείο Οικονομικών δεν είχε ολοκληρωθεί η επεξεργασία των στοιχείων. Ωστόσο, όπως αναφέρει αρμόδια πηγή στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» οι εισπράξεις του κρατικού κορβανά από τις συναλλαγές που έγιναν μέσω τραπεζών ήταν πολύ περιορισμένες κάτι που μαρτυρά σημαντική υστέρηση έναντι του στόχου ο οποίος προβλέπει έσοδα 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά τον πρώτο μήνα του έτους. 

 

Η δημοσιονομική «τρύπα» σε συνδυασμό με τη δημόσια δέσμευση του υπουργού Οικονομικών προς τους Ευρωπαίους εταίρους του ότι η χώρα θα εξακολουθήσει να κινείται στη σφαίρα των πρωτογενών πλεονασμάτων, περιορίζει αισθητά τα περιθώρια για άμεση υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Ήδη, πολλές από τις εξαγγελίες σχεδιάζεται είτε να προσαρμοστούν στα στενά δημοσιονομικά περιθώρια του 2015 (π.χ. η 13η σύνταξη θα δοθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην κοστίσει περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ) είτε να μετατεθούν για την επόμενη χρονιά (π.χ. δεν έχει διευκρινιστεί αν η νέα φορολογική κλίμακα με το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ θα αφορά στα εισοδήματα του 2015 καθώς κάτι τέτοιο θα χτύπαγε άμεσα τα έσοδα της φετινής χρονιάς λόγω παρακράτησης)

 

Η υστέρηση στο σκέλος των εσόδων τον Ιανουάριο προήλθε κατά κύριο λόγο από τους ακόλουθους τομείς:

 

1. Τη φορολογία των καυσίμων, ειδικά της φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης. Η αποκλιμάκωση της διεθνούς τιμής, μπορεί να ευνοεί τους καταναλωτές, ωστόσο στερεί έσοδα από το δημόσιο ταμείο. Το «άνοιγμα» προέρχεται πρωτίστως από τον ΦΠΑ στα ενεργειακά προϊόντα αλλά και από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης. Ο φόρος μειώθηκε στα 230 ευρώ ανά χίλια λίτρα (από 330 ευρώ που ήταν πέρυσι) αλλά η αύξηση στην κατανάλωση δεν είναι, προς το παρόν, αρκετή ώστε να αναπληρώσει τις απώλειες

 

2. Τον ΦΠΑ. Τον Ιανουάριο, υποβάλλονται οι δηλώσεις είτε για τον Δεκέμβριο του 2014 από τα νομικά πρόσωπα, είτε για το τελευταίο τρίμηνο του 2014 σε περιπτώσεις επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η υστέρηση, σύμφωνα με τους στόχους (έκαναν λόγο για έσοδα τουλάχιστον 1,7 δις. ευρώ μέσα στον Ιανουάριο), ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ για δύο λόγους: Πρώτον, η χριστουγεννιάτικη αγορά επηρεάστηκε και από την προκήρυξη εκλογών με αποτέλεσμα ο τζίρος να είναι μειωμένος σε σχέση με τα αναμενόμενα. Δεύτερον ήδη από την επομένη των εκλογών είχε διαρρεύσει η πληροφορία ότι το υπουργείο Οικονομικών προτίθεται να προχωρήσει σε παράταση ενός μήνα στην προθεσμία υποβολής της δήλωσης αλλά και στην πληρωμή του φόρου. Έτσι, ακόμη και αυτοί που είχαν τη ρευστότητα, ανέβαλαν την πληρωμή κρατώντας ρευστότητα μέχρι να ξεκαθαρίσει το πολιτικό σκηνικό.

 

3. Τον ΕΝΦΙΑ. Από την 5η δόση, το υπουργείο Οικονομικών έχει προϋπολογίσει περί τα 400 εκατ. ευρώ. Η υστέρηση με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά στον ΕΝΦΙΑ, το υπουργείο Οικονομικών αντιμετωπίζει έναν ακόμη πονοκέφαλο: από τις δηλώσεις που πηγαίνουν στην εφορία για επανέλεγχο επειδή φέρνουν μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, προκύπτει ότι το δημόσιο πρέπει να επιστρέψει στους ιδιοκτήτες φόρους άνω των 30 εκατ. ευρώ. Προς το παρόν, έχει γίνει επεξεργασία μόνο των 15-20.000 εκ των 70 χιλιάδων δηλώσεων που έχουν παραπεμφθεί στις εφορίες. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, θα προκύψει ότι το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να επιστρέψει πάνω από 80 εκατ. ευρώ στους φορολογούμενους.

 

4. Τη ρύθμιση των 100 δόσεων η οποία έχει «παγώσει». Επί συνόλου 3,4 εκατ. οφειλετών, αιτήσεις έχουν υποβληθεί από μόλις 185.000 άτομα ενώ το ποσό που έχει ρυθμιστεί δεν ξεπερνά τα 1,5 δισ. ευρώ. Ήδη το νέο οικονομικό επιτελείο συζητά να προχωρήσει σε «ρεκτιφιέ» της ρύθμισης προκειμένου να αναθερμάνει το ενδιαφέρον. Να σημειωθεί ότι με το ισχύον καθεστώς, η προθεσμία για υπαγωγή στη ρύθμιση λήγει στο τέλος Μαρτίου.

 

Όλα εξαρτώνται από την διαπραγμάτευση.

 

Τα συνολικά καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015 είναι προγραμματισμένο να ανέλθουν στα 55,6 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ ως στόχος έχει τεθεί το ταμειακό πρωτογενές πλεόνασμα να κλείσει στα 5,8 δισ. ευρώ ύστερα από δαπάνες 49,3 δισ. ευρώ. Ήδη, έναντι αυτού του στόχου καταγράφονται αποκλίσεις που είναι:

 

1. Η απόκλιση σε έσοδα και δαπάνες κατά τον μήνα Ιανουάριο 

 

2. Η υστέρηση στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και η ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας ότι δεν θα προχωρήσει στις περικοπές των επικουρικών συντάξεων (σ.σ. μόνο αυτό δημιουργεί άνοιγμα 370 εκατ. ευρώ ή 500 εκατ. ευρώ αν αντίστοιχη απόφαση ληφθεί και για τα εφάπαξ)

 

Ήδη επομένως, υπάρχει απόκλιση ενός δισεκατομμυρίου ευρώ έναντι των στόχων του προϋπολογισμού. Αυτό το ποσό μπορεί να αντιμετωπιστεί εάν η κυβέρνηση καταφέρει: 

 

1. Είτε να αναθεωρήσει προς τα κάτω τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2015 είτε

 

2. Μέσα από την αναδιαπραγμάτευση του χρέους να εξοικονομήσει πόρους από το ποσό που προορίζεται για τόκους (5,9 δισεκατομμύρια ευρώ για ολόκληρο το 2015)

 

Είναι προφανές λοιπόν ότι το αν και πόσα χρήματα θα περισσέψουν για να χρηματοδοτηθούν οι προεκλογικές εξαγγελίες (κατάργηση ΕΝΦΙΑ, αφορολόγητο 12.000 ευρώ, 13η σύνταξη κλπ) εξαρτάται αποκλειστικά από τη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους. Μέχρι να ξεκαθαρίσει η εικόνα, συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την κυβέρνηση για φέτος τουλάχιστον σε ότι αφορά τις «ακριβές» για τον προϋπολογισμό παροχές δεν αναμένεται να υπάρξουν.