Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα αναμένεται να «έχει νέα» η Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών η οποία δρομολογεί ανοιχτούς διεθνείς διαγωνισμούς για σειρά ακινήτων της, αρχής γενομένης με τα 82 στρέμματα δίπλα στον Αστέρα.

 

Το ενδιαφέρον παραμένει σύμφωνα με πληροφορίες μεγάλο τόσο από ξένους όσο και από Έλληνες επενδυτές που φαίνεται οψίμως να αποκτούν πρόκριμα. Αν και η εν λόγω εταιρεία στην οποία μετέχουν με 50% η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και με 50% το ελληνικό δημόσιο επρόκειτο να ξεκινήσει τη διαδικασία αυτή, την οποία συνεπικουρεί ο αμερικανικός οίκος Cushman & Wakefield, συμφερόντων της οικογενείας Agnelli, τον Σεπτέμβριο, τρεις εξελίξεις καθυστέρησαν την όλη προσπάθεια.

 

Αφενός υπάρχει το πρακτικό πρόβλημα της μετεγκατάστασης του Εκκλησιαστικού Ορφανοτροφείου Βουλιαγμένης που φιλοξενείται στην έκταση και συγκεκριμένα στον αριθμό 28 της οδού Απόλλωνος στο Λαιμό της Βουλιαγμένης. Για το εν λόγω θέμα έχει δρομολογηθεί η μετεγκατάσταση σε ισάξιο ακίνητο της αρχιεπισκοπής και οι διαδικασίες προχωρούν.

 

Αφετέρου υπήρχε το θέμα της προσπάθειας επίτευξης της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης μεταξύ των μελών της Ιεράς Συνοδού για την εκκίνηση του προγράμματος αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας. Υπήρχαν διαφόρων ειδών ενστάσεις, με μια από αυτές να αφορά την ανησυχία να προσελκύσει η Αρχιεπισκοπή Αθηνών όλη την επενδυτική προσοχή σε βάρος ανάλογων κινήσεων άλλων μητροπόλεων.

 

Το θέμα είχε τεθεί σε συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στις αρχές Οκτωβρίου από την Προεδρία του Μακαριότατου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου. Είχε χαρακτηριστικά επισημάνει πως «απαιτείται να υπάρχει ομοφωνία στο θέμα της αξιοποιήσεως της Εκκλησιαστικής Περιουσίας, γιατί η οικονομική ανεξαρτησία αποτελεί αναγκαίο όρο για την απρόσκοπτη συνέχεια της διακονίας μας προς τον Λαό». Έκτοτε το θέμα φέρεται να αντιμετωπίστηκε, όπως αναφέρουν κύκλοι που έχουν γνώση των σχετικών διεργασιών. Τρίτο, τέλος, είναι το ζήτημα του ευρύτερου επενδυτικού κλίματος για την Ελλάδα λόγω πολιτικής αβεβαιότητας, που επισημάνθηκε στην αρχιεπισκοπή τόσο από τους συμβούλους της Cushman & Wakefield όσο και από παράγοντες της αγοράς.

 

 

Το ακίνητο στη Βουλιαγμένη φαίνεται πως έχει «ανελαστική ζήτηση» και φέρεται να διεκδικείται τώρα τόσο από τους νέους ιδιοκτήτες του Αστέρα, το αραβο-τουρκικό επενδυτικό σχήμα Jermyn Street, όσο και από Έλληνες επιχειρηματίες που παγίως συγκαταλέγονται μεταξύ των δυνητικά ενδιαφερομένων. Πρόκειται ειδικότερα για τους ομίλους Προκοπίου, Κωσταντακόπουλου και Μαρτίνου, το ενδιαφέρον των οποίων για τα ακίνητα των νοτίων προαστίων είναι έμπρακτο και αντικατοπτρίζεται στο εκτενές χαρτοφυλάκιο ακινήτων της περιοχής που ορισμένοι εξ αυτών κατέχουν. Στο ρόστερ των πιθανών αγοραστών πρέπει πάντως να προστεθεί και ο όμιλος Λάτση με δεδομένη τη μεγάλη εμπλοκή της οικογένειας στην περιοχή, σημειώνουν άλλες πηγές.

 

Όσον αφορά στο Κατάρ που έχει κάνει συζητήσεις με την Αρχιεπισκοπή διατυπώνονται αμφιβολίες για το κατά πόσον θα συμμετάσχει τελικά στην διεκδίκηση του ακινήτου αφού «η εμπειρία του από την Οξιά είναι αποθαρρυντική» αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες. Όμως κύκλοι κοντά στην Εκκλησία ξεκαθαρίζουν πως «οι σχέσεις της με το εμιράτο είναι πολύ πιο καλές από ό,τι φαντάζονται οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ του ελληνικού real estate».

 

Η αξιοποίηση του ακινήτου της Βουλιαγμένης αντιμετωπίζεται από την ιεραρχία ως «πιλότος» για την εισφορά στην «Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας ΑΕ» και άλλων ακινήτων. Εφόσον υπάρχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα θα εισφερθούν και τα 1.200 στέμματα της περιοχής Φασκομηλίας, στην παραθαλάσσια περιοχή από λίμνη Βουλιαγμένης έως Βάρκιζα, και πιθανόν τμήματα των 25 χιλιάδων στρεμμάτων στην Πεντέλη. Η αξιοποίηση θα αφορά σε μακροχρόνιες μισθώσεις και όχι εκχώρηση της γης.

 

Υπενθυμίζεται πως κινήσεις έχουν γίνει και για άλλες μητροπόλεις. Ήδη από τις αρχές του 2014 ολοκληρώθηκε, παραδόθηκε και παρουσιάστηκε στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος η μελέτη-καταγραφή της περιουσίας της Ελληνικής Εκκλησίας από την PricewaterhouseCoopers. Στην όλη προσπάθεια καθοριστικό ρολό έχει το Δικηγορικό Γραφείο Μπερνίτσα. Για αυτό άλλωστε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος τίμησε στα μέσα Οκτωβρίου με τον χρυσό σταυρό του Αποστόλου Παύλου, την ανώτατη τιμητική διάκριση της Εκκλησίας της Ελλάδος, τους νομικούς Μαρίνο και Παναγιώτη Μπερνίτσα.

 

Όπως επισήμανε σε εκείνη την Σύνοδο ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος «λίγοι γνωρίζουν το τι έδωσε η Εκκλησία στη χώρα. Το 1952 προσέφερε από τα σπλάχνα της 750.000 στρέμματα γης, 600.000 στρέμματα βοσκοτόπων και δάση και 150.000 στρέμματα αγρών. Όσα παρέμειναν, λίγα αλλά μεγάλης αξίας, δεσμεύτηκαν με βαριές αλυσίδες, με πέντε και έξι νόμους με τους οποίους επιβαρύνεται το κάθε κτήμα.

 

Η Εκκλησία ανεζήτησε τρόπους αξιοποίησης της υπόλοιπης περιουσίας της και τότε εμφανίσθηκε ο κ. Παναγιώτης Μπερνίτσας, ο οποίος ανέλαβε εθελοντικά να υποστηρίξει νομικά τις προσπάθειες της Εκκλησίας». Η διελκυστίνδα Εκκλησίας – Δημοσίου έληξε πέρυσι με τη συμφωνία Ιερώνυμου-Σαμαρά και με την παραχώρηση του 50% των εσόδων στο Δημόσιο.

 

Με νόμο που ψηφίστηκε την Άνοιξη του 2013 (4146/2013) επετράπη στα νομικά πρόσωπα της Εκκλησίας της Ελλάδος να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους μέσω της επενδυτικής νομοθεσίας για τα ιδιωτικά ακίνητα. Η δυνατότητα δίδεται μέσω Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) που τίθενται σε ισχύ με προεδρικό διάταγμα. Η Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας ΑΕ συστήθηκε με τον νόμο 4182. Στην εν λόγω εταιρεία διορίστηκαν ως Δ.Σ. οι Πέτρος Σουρέτης της Intrakat, Αριστομένης Συγγρός του Invest in Greece, Μιχαήλ Καρλούτσος, Δημήτρης Παναγιωτίδης και Παναγιώτης Νασόπουλος. Οι τρεις πρώτοι ορίστηκαν από την Εκκλησία και οι δύο τελευταίοι είναι οι εκπρόσωποι του Δημοσίου.