- Σε 6 δόσεις μέχρι τον Φεβρουάριο η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ

- Συζητούν μείωση έως 50% στα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα

- Διορθώσεις στις τιμές υπολογισμού του φόρου για τα οικόπεδα σε 4.000 οικισμούς

Το πρωί της προηγούμενης Τετάρτης ιδιοκτήτης μεγάλης ακίνητης περιουσίας κάπου στη Θεσσαλία ζήτησε να μιλήσει με τον υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη. 

Σε ερώτηση της ιδιαιτέρας του αναφορικά με το τι θέλει να πει στον υπουργό, εκείνος με ήρεμη φωνή λέει: «Πέρυσι πλήρωσα 300.000 ευρώ για τα στρέμματα που έχω. Φέτος το σημείωμα για τον ΕΝΦΙΑ μου ήρθε 10 εκατ. ευρώ».

 

Πρόκειται ασφαλώς για μία από τις 1 εκατομμύριο περιπτώσεις πολιτών που έλαβαν φουσκωμένους λογαριασμούς για τα ακίνητά τους και τα αγροτεμάχιά τους εξαιτίας του περίφημου ΕΝΦΙΑ. Κάποιος άλλος πήρε σημείωμα 80.000 ευρώ, ενώ πέρυσι πλήρωσε μόλις 300 ευρώ, ενώ έτερος των 500.000 ευρώ, ενώ πέρυσι κατέβαλε 25.000 ευρώ. Επί της ουσίας, τα περιστατικά είναι αμέτρητα και έχουν εξοργίσει εκατομμύρια πολίτες.

«Οι συντάκτες του νομοσχεδίου του ΕΝΦΙΑ δεν μας έχουν αφήσει στο υπουργείο καμία φόρμουλα για το πώς υπολογίστηκε ο Ενιαίος Φόρος. Πώς έγινε ο υπολογισμός στις αξίες των αγροτεμαχίων αλλά και των ακινήτων που οδήγησε σε τραγελαφικές καταστάσεις ουδείς είναι σε θέση να μας πει. Ευτυχώς, όμως, η λύση βρέθηκε και θα είναι αποδεκτή από όλους», έλεγε ο κ. Χαρδούβελης σε στενούς συνεργάτες του την Παρασκευή το πρωί.

 

Ακόμα και ο ίδιος ο υπουργός, ο οποίος είναι καθηγητής Οικονομικών με εξαιρετικές σπουδές και δεκάδες διακρίσεις, αδυνατεί να καταλάβει σε ποια διαδικασία στηρίχτηκε ο υπολογισμός του φόρου. 

Σύμφωνα, πάντως, με τον ίδιο, «οι ιδιοκτήτες περιουσιών που βρίσκονται σε περιοχές εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού (4.000 περιοχές) θα πληρώσουν το ίδιο ποσό που πλήρωσαν πέρυσι για τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ). Σε αυτές τις περιπτώσεις η επανεκκαθάριση θα γίνει σε μία προς μία τις περιοχές και θα υιοθετηθεί το ευνοϊκότερο σύστημα για τους ιδιοκτήτες: δηλαδή, με τις περσινές αξίες γης με τις οποίες υπολογίστηκε ο ΦΑΠ - όπως εκτιμάται ο φόρος για τις συγκεκριμένες περιοχές θα είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ χαμηλότερος».

Ο κ. Χαρδούβελης τις τελευταίες εβδομάδες δεν έκανε άλλη δουλειά από το να ασχολείται με τη λύση του γόρδιου δεσμού που λέγεται ΕΝΦΙΑ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι καθημερινά στο γραφείο του έφταναν τουλάχιστον 200 email με περιπτώσεις που μόνο τραγικές μπορούν να χαρακτηριστούν. Ως τώρα στους υπολογιστές των συνεργατών του κ. Χαρδούβελη έχουν σταλεί πάνω από 4.000 ηλεκτρονικά μηνύματα πολιτών.

Κάτοικος της Βέροιας πλήρωσε 300 ευρώ για ένα χωράφι - φέτος το εκκαθαριστικό έγραφε 80.000 ευρώ.

Κάτοικος της Θεσσαλίας, ιδιοκτήτης μεγάλων εκτάσεων, πέρυσι πλήρωσε 300.000 ευρώ - φέτος έχει κληθεί να πληρώσει 10 εκατ. ευρώ.

Κάτοικος της Κρήτης, από 2,5 ευρώ που πλήρωσε για ένα χωράφι, φέτος μέσω ΕΝΦΙΑ καλείται να πληρώσει 1.000 ευρώ.

Ιδιοκτήτης δύο μεγάλων κατοικιών που νομιμοποίησε ημιυπαίθριους χώρους, από 3.000 ευρώ θα πληρώσει 40.000 ευρώ.

Ιδιοκτήτης μονοκατοικίας που δεν είχε καλύψει τον συντελεστή δόμησης πλήρωσε 4.000 ευρώ το 2013. Για το 2014, εάν ίσχυε ο ΕΝΦΙΑ, θα πλήρωνε 50.000 ευρώ.

Βέβαια, δεν είναι μόνο τα αγροτεμάχια σε 4.000 περιοχές της Ελλάδας που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού. Μεγαλύτερο φόρο από πέρυσι θα πληρώσουν και όσοι νομιμοποίησαν ημιυπαίθριους και αυθαίρετα, καθώς και για τα κενά ή ημιτελή κτίσματα.

1 Υψηλότερο φόρο θα πληρώσουν οι  φορολογούμενοι που κατέχουν μονοκατοικίες σε εντός σχεδίων πόλεων οικόπεδα που δεν έχουν πλήρη κάλυψη του συντελεστή δόμησης. Μέχρι τώρα οι φορολογούμενοι αυτοί πλήρωναν μόνο το ΕΕΤΑ για τις μονοκατοικίες. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού του φόρου προβλέπεται αφενός μειωμένος φόρος για το κτίσμα, αφετέρου επιβάλλεται φόρος και στα αδόμητα τμήματα των οικοπέδων στα οποία βρίσκονται οι μονοκατοικίες.

2 Πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις προκύπτουν για όσους κατέχουν μη ηλεκτροδοτούμενα -ημιτελή ή αποπερατωμένα- κτίσματα και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους είναι χαμηλότερη των 200.000 ευρώ. Οι ιδιοκτήτες αυτοί θα πληρώσουν φόρο για πρώτη φορά για τα συγκεκριμένα ακίνητα (μέχρι τώρα απαλλάσσονταν για τα ακίνητα αυτά και από το ΕΕΤΑ και από τον ΦΑΠ). Βέβαια ο υπουργός Οικονομικών έχει δεχτεί εισηγήσεις να μειώσει τον φόρο από 30% έως 50%, κάτι που δεν αποκλείεται να γίνει και να ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες.

3 Αυξημένους φόρους θα κληθούν να καταβάλουν οι κάτοχοι αυθαιρέτων κτισμάτων που τα νομιμοποίησαν το 2013, καθώς και όσοι είναι ιδιοκτήτες κατοικιών με ημιυπαίθριους χώρους ή άλλους χώρους κύριας ή βοηθητικής χρήσης που «τακτοποιήθηκαν» με διάφορους νόμους από το 2010 έως το 2013.

4 Αντίθετα, λιγότερο φόρο από αυτό που κατέβαλλαν μέχρι τώρα θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες ενός ή περισσοτέρων ηλεκτροδοτούμενων διαμερισμάτων ή μονοκατοικιών, οι οποίοι έχουν εξαντλήσει τους συντελεστές δόμησης των οικοπέδων τους.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, από τη στιγμή που η κυβέρνηση θα περάσει στον νόμο αλλαγή του αριθμού των δόσεων σε 6 (ολοκληρώνονται τον Φεβρουάριο), θα πρέπει να εκδοθούν καινούρια ειδοποιητήρια πληρωμής για το σύνολο των ιδιοκτητών (6,2 εκατομμύρια φυσικά και περίπου 45.000 νομικά πρόσωπα).

Το υπουργείο Οικονομικών είχε αντιμετωπίσει και το 2011 ανάλογη κατάσταση, όταν κλήθηκε εκ των υστέρων να αυξήσει τις δόσεις για την πληρωμή των λεγόμενων «πολυεκκαθαριστικών».

Τότε είχαν βεβαιωθεί 3-4 φόροι ταυτόχρονα (φόρος εισοδήματος, εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρος πολυτελούς διαβίωσης) για έσοδα πάνω από 7 δισ. ευρώ. Εκ των υστέρων αποφασίστηκε οι δόσεις να γίνουν επτά.

Επίσης, από τον αρχικό νόμο του ΕΝΦΙΑ προκύπτει ότι... ξεχάστηκε η διάταξη που εξασφαλίζει έκπτωση 1,5% σε όποιον πληρώσει όλο το ποσό εφάπαξ. Αρχικά υπήρξε η απόφαση να αλλάξει και αυτό. Τώρα όμως το ξανασκέφτονται, καθώς ήδη σημαντικός αριθμός ιδιοκτητών έχει πληρώσει (και μάλιστα το σύνολο του ποσού), οπότε το υπουργείο θα βρεθεί αντιμέτωπο με το ενδεχόμενο να πρέπει να επιστρέψει χρήματα.

Οσον αφορά στα διαδικαστικά για τη διόρθωση των λαθών που έχουν γίνει από την πλευρά των φορολογουμένων, αλλά και για την ορθή συμπλήρωση των κενών που συμπληρώθηκαν με πρωτοβουλία του υπουργείου βάσει παραδοχών (εκδόθηκε σχετική απόφαση από τη Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων), προγραμματίζεται η ηλεκτρονική πλατφόρμα του Ε9 να ανοίξει αμέσως μόλις εκδοθούν τα καινούρια εκκαθαριστικά, αλλά και τα ειδοποιητήρια του φόρου.

Ετσι, οι φορολογούμενοι θα μπορούν να συμπληρώσουν τα καινούρια στοιχεία, ζητώντας την έκδοση νέου εκκαθαριστικού.

Μείζον πρόβλημα παραμένει η θέσπιση διαδικασίας για τη χορήγηση της έκπτωσης φόρου σε όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα, καθώς και της πλήρους απαλλαγής σε πολυτέκνους και άτομα με αναπηρία.

Η σχετική απόφαση δεν έχει εκδοθεί ακόμη από τη Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων, καθώς εξετάζεται να αναπτυχθεί ηλεκτρονική εφαρμογή στα πρότυπα του κοινωνικού μερίσματος που θα επιτρέψει στους ιδιοκτήτες να καταθέσουν ηλεκτρονικά την αίτησή τους και να εισπράξουν μια απάντηση για το αν δικαιούνται την έκπτωση του 50%, την πλήρη απαλλαγή ή τίποτα. Βραχνά αποτελεί η νομοθετική απαίτηση ο ιδιοκτήτης να μη χρωστάει ή να έχει ρυθμίσει τις οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία και Εφορία.

Πρώτον, διότι η διαπίστωση των ρυθμισμένων οφειλών απαιτεί είτε προσκόμιση βεβαίωσης από τον ιδιοκτήτη είτε ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των υπηρεσιών και, δεύτερον, διότι, αν υιοθετηθεί η πρόταση για απάλειψη της συγκεκριμένης προϋπόθεσης από τον νόμο, θα εκτοξευτεί το δημοσιονομικό κόστος.

Η προϋπόθεση ο ιδιοκτήτης να μη χρωστάει στο Δημόσιο προστέθηκε προκειμένου να περιορίσει τον αριθμό των δικαιούχων, καθώς οι έχοντες αρρύθμιστες οφειλές είτε σε Ταμεία είτε στην Εφορία εκτιμώνται σε περίπου δύο εκατομμύρια.