Διεθνής επιστημονική ομάδα ανακάλυψε ένα γονίδιο που συνδέει την ευφυΐα με την πυκνότητα της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει μελλοντικά στην καλύτερη κατανόηση του πως και γιατί ορισμένοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες.

Όπως αναφέρεται σε άρθρο του επιστημονικού εντύπου Molecular Psychiatry, ομάδα ειδικών, με επικεφαλής την Δρ Συλβαν Ντεσριβιέρ από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής του Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου, ανέλυσε δείγματα DNA και πραγματοποίησε εγκεφαλικές απεικονίσεις σε περισσότερα από 1.500 υγιή παιδιά, 14 ετών, τα οποία υπέβαλλε και σε σειρά τεστ για την λεκτική και μη λεκτική νοημοσύνη τους.

Οι ερευνητές εξέτασαν τον εγκεφαλικό φλοιό, το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου γνωστό και ως φαιά ουσία που παίζει ρόλο στην μνήμη, την προσοχή, την σκέψη, τη γλώσσα, την συνείδηση και την αντιληπτική συνειδητότητα.

Στην συνέχεια ανέλυσαν περισσότερες από 54.000 γενετικές μεταλλάξεις που πιθανόν να εμπλέκονται στην εγκεφαλική ανάπτυξη και διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο, οι έφηβοι με μια συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη είχαν λεπτότερο φλοιό στο αριστερό μισό του εγκεφάλου τους. Αυτοί είχαν και τις λιγότερο καλές επιδόσεις στα τεστ διανοητικής ικανότητας.

«Η γενετική μετάλλαξη που εντοπίσαμε σχετίζεται με τη συναπτική πλαστικότητα, δηλαδή τον τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των νευρώνων. Αυτό θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σε νευρωνικό επίπεδο σε συγκεκριμένες μορφές διανοητικής εξασθένησης, όπου η ικανότητα των νευρώνων να επικοινωνούν μεταξύ τους αποτελεσματικά διακυβεύεται με κάποιον τρόπο», εξηγεί η ερευνήτρια.

Σπεύδει δε να διευκρινίσει ότι η μελέτη σε καμιά περίπτωση δεν συντέλεσε στην ανακάλυψη του «γονιδίου της ευφυΐας». «Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η νοημοσύνη επηρεάζεται από πολλούς γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Το γονίδιο που ανακαλύψαμε εξηγεί μόνο μια μικρή αναλογία των διαφορών στην διανοητική ικανότητα», επισημαίνει.

Η νέα μελέτη αναμένεται να βοηθήσει τους επιστήμονες να αποκτήσουν καλύτερη εικόνα για τους βιολογικούς μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από αρκετές ψυχιατρικές παθήσεις, όπως η σχιζοφρένεια και ο αυτισμός, εφόσον οι πάσχοντες από αυτά τα νοσήματα συνήθως εμφανίζουν και εξασθενημένες γνωστικές ικανότητες.

Η γενετική μετάλλαξη που εντόπισε η επιστημονική ομάδα επηρεάζει το γονίδιο NPTN, το οποίο κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που δρα επί των νευρωνικών συνάψεων και επομένως επηρεάζει τον τρόπο που επικοινωνούν τα εγκεφαλικά κύτταρα μεταξύ τους.

Προς επιβεβαίωση, οι επιστήμονες μελέτησαν το γονίδιο NPTN πιο στενά σε ζωικά και ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα και παρατήρησαν ότι είχε διαφορετική δραστηριότητα στο αριστερό και δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου.

Αυτό δείχνει ότι το αριστερό ημισφαίριο μπορεί να είναι πιο ευαίσθητο στις επιπτώσεις των μεταλλάξεων του NPTN, και ότι ορισμένες διαφορές στην διανοητική ικανότητα οφείλονται στην μειωμένη λειτουργία του NPTN σε συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού εγκεφαλικού ημισφαιρίου.