Να δώσει νέα πνοή στη δυτική πλευρά της πόλης επιχειρεί ο δήμος Θεσσαλονίκης με τη μεταμόρφωση του διατηρητέου κτηρίου των Δημοτικών Σφαγείων. Οι εργασίες βρίσκονται από τα τέλη του 2012 σε εξέλιξη, σε συνεργασία με την 9η Εφορεία Μνημείων, και αναμένεται να ολοκληρωθούν, βάσει της σύμβασης, έως τον Απρίλιο, όπου θα μετατραπεί το οίκημα σεΠολιτιστικό Κέντρο.
Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Αστικού Περιβάλλοντος Ανδρέα Κουράκη, «οι περισσότερες εργασίες αποκατάστασης του κτηρίου εσωτερικά έχουν ολοκληρωθεί και τα συνεργεία εστιάζουν πλέον στον περιβάλλοντα χώρο».
Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 1.708.681 ευρώ είναι ενταγμένο και χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ-ΕΠ Μακεδονίας-Θράκης 2007-2013. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι το μνημείο μετά την αποκατάστασή του να ενταχθεί στη σύγχρονη καθημερινή ζωή και θα λειτουργήσει ως χώρος φιλοξενίας πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Το κτήριο μέχρι σήμερα, φιλοξενούσε κάποιες εκδηλώσεις πολιτισμού χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. «Εξετάζουμε τρόπους ώστε το έργο με την ολοκήρωσή του να έχει οικονομική βιωσιμότητα και να είναι σε συνεχή λειτουργία, να μη γίνονται δηλαδή σταδιακά μόνο κάποιες εκδηλώσεις μέσα στο χρόνο» τόνισε στη Voria.gr ο κ. Κουράκης.
Μετά τις εργασίες που θα περιλαμβάνουν η στατική ενίσχυση του κτιρίου και την αποκατάστασή της αισθητική του ταυτότητα θα είναι ικανό να χρησιμοποιείται ως χώρος συνάθροισης κοινού. Έτσι στο Διατηρητέο κτήριο και υποστηρικτικά στον αύλειο χώρο θα οργανώνονται:
• Μουσικές συναυλίες νεότερων σχημάτων μουσικής έκφρασης
• Θεατρικές και αθλητικές παραστάσεις
• Θεατρικά τουρνουά νέων καλλιτεχνών
• Χορευτικά δρώμενα (διεθνής μήνας χορού, κ.α.)
• Εκδηλώσεις του θεσμού των «ΔΗΜΗΤΡΙΩΝ»
• Εκθέσεις ζωγραφικής, αφίσας, φωτογραφίας και άλλα εικαστικά δρώμενα
• Ομιλίες, παρουσιάσεις, διαλέξεις
• Μόνιμη έκθεση στην οποία θα προβάλλονται τα σύγχρονα βιομηχανικά κτίρια με το Διατηρητέο και η κατασκευαστική τεχνοτροπία των αρχών του 20ου αιώνα.
• Περιοδικές εκθέσεις στον αύλειο χώρο και εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου
.
Ιστορικό συντήρησης κτηρίου
Τα Παλαιά Δημοτικά Σφαγεία βρίσκονται σε οικόπεδο με έκταση 8994.25 μ2, στην οδό 26ης Οκτωβρίου στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης. Οι εγκαταστάσεις τους αποτελούνται από το κυρίως Διατηρητέο κτήριο, η ανέγερση του τοποθετείται στις αρχές του 20ου αιώνα, ένα κτίριο προσθήκης, βοηθητικών χρήσεων, εφαπτόμενο σ’ αυτό στην δυτική πλευρά, το οποίο είχε κατασκευαστεί τμηματικά, και από ένα νεότερο κτήριο στην βορειοδυτική γωνία του οικοπέδου εμβαδού 720,00 τμ.
Τα Δημοτικά Σφαγεία ξεκίνησαν να λειτουργούν αμέσως μετά την κατασκευή τους, αδιαλείπτως μέχρι τον σεισμό της 20ης Ιουνίου 1978 όπου το κυρίως κτήριο των σφαγείων που έχει ήδη φθαρεί αρκετά από την επιβαρυμένη του χρήση, υφίσταται αρκετά σοβαρές ζημιές και αναλαμβάνει η ΥΑΣΒΕ να τις αποκαταστήσει. Εκπονείται μελέτη αποκατάστασης και διακόπτεται προσωρινά η λειτουργία των σφαγείων μέχρι να αποκατασταθούν οι ζημιές τον Ιούνιο του 1980.
Μετά την αποκατάσταση των ζημιών τα σφαγεία αρχίζουν και πάλι να λειτουργούν μέχρι τον Δεκέμβριο του 1988 οπότε κρίνεται ασύμφορη πλέον η λειτουργία τους και σταματά οριστικά.
Το 1990 η 4η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων υποβάλλει φάκελο στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και εισηγείται τον χαρακτηρισμό του κτηρίου των Δημοτικών Σφαγείων «ως έργου τέχνης και ιστορικού μνημείου».
Το 1994 με την Υπουργική απόφαση ΔΙΛΑΠ/Γ/923/24791/8/4/94, ΦΕΚ 446/τβ/14/6/94 χαρακτηρίζεται "ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο των Δημοτικών Σφαγείων Θεσσαλονίκης με τον περιβάλλοντα χώρο τους, διότι αποτελεί αξιολογότατο δείγμα Βιομηχανικής Αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα, μοναδική μαρτυρία για την συγκεκριμένη μορφή παραγωγικής δραστηριότητας στην πρόσφατη ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης".
voria