Νοσταλγία για την σοβιετική κουζίνα
Η σοβιετική κουζίνα, που «επινοήθηκε» σχεδόν εξ' ολοκλήρου από τον λαϊκό κομισάριο του Στάλιν, Αναστάς Μικογιάν, παραμένει ακόμη και σήμερα βασικός τρόπος διατροφής για την πλειοψηφία των κατοίκων της πρώην ΕΣΣΔ.
Νοσταλγία για τη σοβιετική κουζίνα
Τα τελευταία χρόνια η νοσταλγία για τη σοβιετική ζωή αποτελεί κοινό τόπο. Την νοσταλγούν όλοι. Ακόμη και εκείνοι που δεν πρόλαβαν να την ζήσουν. Από την άλλη, τα Σοβιέτ είναι πανταχού παρόντα. Τα σύμβολα, οι παραδόσεις, το εκπαιδευτικό και το υγειονομικό σύστημα, η πολιτισμική κληρονομιά της Σοβιετικής Ένωσης, είναι καθημερινώς μπροστά στους σύγχρονους Ρώσους.
Τα σοβιετικά τρόφιμα και η κουζίνα δεν αποτελούν εξαίρεση. Το πάθος για τα εισαγόμενα προϊόντα και τα χρωματιστά περιτυλίγματα των αρχών, στη δεκαετία του 1990, υποχώρησε μπροστά στην επιθυμία για τις οικείες -από τα παιδικά χρόνια- γεύσεις και διατροφικές συνήθειες. Οι σοκολάτες γάλακτος “Αλιόνκα”, το παγωτό από κρέμα γάλακτος σε συσκευασίες των 500 γραμμαρίων “48 καπίκια”, οι βότκες από σιτάρι “Στολίτσναγια” και “Μοσκόβσκαγια”, το βούτυρο “Βολογκόντσκογιε”, το βραστό σαλάμι “Ντόκτορσκαγια”, και πολλά άλλα προϊόντα εκείνης της εποχής, ανταγωνίζονται επιτυχώς τα Δυτικά τρόφιμα στα σουπερμάρκετ και τα παντοπωλεία.
Τρεις χιλιάδες μάρκες
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή τη στιγμή προωθούνται επιτυχώς στην αγορά περίπου 3000 παλιές σοβιετικές μάρκες, και ο αριθμός τους εξακολουθεί να αυξάνεται. Εννοείται πως σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται να αλλάξει ο σχεδιασμός, ενώ σε άλλες είναι η παλιά συσκευασία που συμβάλλει στην πετυχημένη προώθηση του προϊόντος, όπως τα περίφημα σοβιετικά πελμένι σε ανεπιτήδευτο κουτί από χαρτόνι ή το συμπυκνωμένο γάλα σε μπλε κονσέρβες των 250 γραμμαρίων.
Στη Ρωσία η προτίμηση απευθύνεται στο ψωμί σίκαλης, ειδικά στην περίφημη σοβιετική μάρκα “Μποροντίνσκι”. Ένα μαύρο ψωμί με προσθήκη μελάσας και κάρδαμου. Την ποικιλία των ρωσικών γαλακτοκομικών προϊόντων: Ανθότυρο, ξινή κρέμα γάλακτος, ριάζενκα (ψημένο γάλα που υπέστη ζύμωση), κεφίρ (πικάντικο γαλακτοκομικό προϊόν). Λουκάνικα ντόπιας παραγωγής από τις γνωστές σοβιετικές βιομηχανίες Α. Μικογιάν ή Οστάνκινο, βραστό φαγόπυρο, βρώμη, σιτάρι, και πιο σπάνια, με γάλα ή απλώς με βούτυρο. Τοστ με τυρί και σαλάμι. Βραστά αβγά, αβγά μάτια ή ομελέτα. Ακόμη και το μεσημεριανό από τρία πιάτα. Μια πυκνή και ζεστή σούπα: Σι ή μπορς, κρέας ή ψάρι με γαρνιτούρα πατάτες ή σιτάρι, τσάι ή κομπόστα, αυτή είναι η κληρονομιά των σοβιετικών παραδόσεων. Στα σπίτια τώρα συχνά μαγειρεύουν σοβιετικά πιάτα, όπως τα κάποτε δημοφιλή “καραβίσια μακαρόνια”: Χοντρά μακαρόνια με τηγανιτό ή βραστό κιμά κρέατος, τηγανισμένο με ξερό κρεμμύδι. Τα σοβιετικά μπιφτέκια τα βλέπει κανείς τακτικά στο τραπέζι. Μοιάζουν πιο πολύ με τις ευρωπαϊκές κροκέτες, έχουν όμως ως πρότυπο την καρδιά του αμερικάνικου χάμπουργκερ. Ή το περίφημο σοβιετικό “γκούλας”: Κρέας κατσαρόλας με σος ντομάτας και γαρνιτούρα από φαγόπυρο. Η ρέγγα παραμένει πάντα αγαπημένη, καθώς και το εορταστικό σοβιετικό ορεκτικό “ρέγγα με γούνα”: Κομμάτια φιλέτου ρέγγας, με στρώσεις από ψημένο παντζάρι, πατάτες, καρότα γαρνιρισμένα με μπόλικη μαγιονέζα.
Αλλά και οι σοβιετικές κονσέρβες θαλασσινών: “Γοβιοί σε σάλτσα ντομάτας" (ο γοβιός είναι ένα μικρού μεγέθους ψάρι της Μαύρης Θάλασσας), ή “Σπρότι” (καπνιστός γάβρος σε λάδι). Κρέπες με ποικίλη γέμιση: Κρέας, ανθότυρο, ή τηγανίτες πάντα μαγειρεύονταν σ' όλες τις σοβιετικές οικογένειες. Εννοείται, τα σιβηριανά πελμένι, που σήμερα παράγονται σ' όλες σχεδόν τις μεγάλες και μεσαίες πόλεις της Ρωσίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, το 80% των κατεψυγμένων προμαγειρεμένων προϊόντων αποτελούν τα πελμένι, που είναι και το βασικό πιάτο των εργένηδων. Οι σπιτικές κονσέρβες: Λαχανικά σε άλμη ή μαριναρισμένα είναι το καμάρι της νοικοκυράς, όπως και στην σοβιετική εποχή, αν και τώρα τα αγοράζουν πιο συχνά έτοιμα από τα σουπερμάρκετ, αντί να μαγειρέψουν με τα χέρια τους στα εξοχικά.
Η νέα γενιά των Ρώσων πολιτών, γεννημένων στις παραμονές ή μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ευχαρίστως αποδέχεται τις παραδόσεις της σοβιετικής κουζίνας, και μπορείς να ακούσεις συχνά τους γονείς να καμαρώνουν ότι τα δικά τους παιδιά αγάπησαν το ένα ή το άλλο σοβιετικό πιάτο, μαγειρεμένο στο σπίτι. Συχνά μάλιστα οι νέοι λένε: «Γιατί δεν μας το έχετε πει νωρίτερα; Αυτό είναι πολύ πιο νόστιμο από τα Δυτικά πιάτα και τις δυτικές συνταγές».
zougla