Το DΝΑ του εθισμού στο τσιγάρο

 Γιατί κάποιοι άνθρωποι αποκτούν εθισμό στο τσιγάρο και άλλοι όχι; Γιατί κάποιοι γίνονται μανιώδεις καπνιστές και άλλοι περιορίζονται στα δύο με τρία τσιγάρα την ημέρα; 

Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που φτάνουν 100 ετών ενώ καπνίζουν την ώρα που, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου ένας στους δέκα ενηλίκους πεθαίνει από κάποια ασθένεια που σχετίζεται με το κάπνισμα;
 
Φως σε κάποια από τα μυστήρια του καπνίσματος ρίχνουν τρεις μεγάλες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν από το Αντικαρκινικό Κέντρο Μ.D. Αnderson του Χιούστον, τη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο της Λυών και τη βιοφαρμακευτική εταιρεία decode Genetics της Ισλανδίας- και οι τρεις με κυβερνητική χρηματοδότηση. 

Οι επιστήμονες εντόπισαν μία γενετική διαφοροποίηση που αυξάνει τον κίνδυνο εθισμού και καρκίνου των πνευμόνων. Μελέτησαν συνολικά 35.000 ανθρώπους στην Ευρώπη, τον Καναδά και τις ΗΠΑ, κατά κύριο λόγο καπνιστές και πρώην καπνιστές, αν και δύο από τις έρευνες μελέτησαν και αρκετές εκατοντάδες μη καπνιστές. Ανακάλυψαν λοιπόν πως: 

Οι καπνιστές που κληρονομούν την επίμαχη γενετική διαφοροποίηση μόνο από τον ένα γονέα καπνίζουν κατά μέσο όρο ένα τσιγάρο περισσότερο από τους υπόλοιπους καπνιστές και αντιμετωπίζουν περίπου 30% υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των πνευμόνων. Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκε το 45% των ανθρώπων που συμμετείχαν στις έρευνες. 

Οι καπνιστές που κληρονομούν την επίμαχη γενετική διαφοροποίηση και από τους δύο γονείς καπνίζουν κατά μέσο όρο δύο τσιγάρα περισσότερα και αντιμετωπίζουν 70%-80% υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των πνευμόνων - στην πραγματικότητα έχουν περίπου 25% πιθανότητες να ασθενήσουν. Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκε περίπου ένας στους εννέα συμμετέχοντες. 

Οι καπνιστές που δεν έχουν τη γενετική αυτή διαφοροποίηση έχουν παρόλα αυτά δεκαπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρκίνο των πνευμόνων σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Ένας άνθρωπος που δεν έχει καπνίσει ποτέ έχει λιγότερο από 1% πιθανότητα να εμφανίσει καρκίνο στους πνεύμονες- ακόμα και χωρίς την επίμαχη γενετική διαφοροποίηση, ένας καπνιστής έχει περίπου 14% πιθανότητες να ασθενήσει. 

Σε κάθε περίπτωση, οι τρεις αυτές έρευνες ρίχνουν για πρώτη φορά φως στον τρόπο με τον οποίο γενετική και τσιγάρο ενώνουν τις δυνάμεις τους για να προκαλέσουν καρκίνο επιβεβαιώνοντας τη βιολογική βάση του εθισμούκαι ανοίγοντας τον δρόμο για αποτελεσματικότερες θεραπείες διακοπής του καπνίσματος. 

Και οι τρεις επιστημονικές ομάδες, ωστόσο, προειδοποιούν: όποιος δεν έχει την επίμαχη γενετική διαφοροποίηση δεν πρέπει να εκλάβει την ανακάλυψή τους ως πράσινο φως για να αρχίσει το κάπνισμα. Υπάρχουν και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με αυτό και θα αντιμετωπίσει ούτως ή άλλως υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων. 

Ο κίνδυνος για καρκίνο των πνευμόνων 

Οι επιστήμονες διαφώνησαν σε δύο πράγματα. Το πρώτο, κατά πόσον αυτό που εντόπισαν είναι μια σειρά διαφοροποιήσεων σε ένα και μόνο γονίδιο ή σε τρία στενά συνδεδεμένα γονίδια. 

Όπως δήλωσαν και οι ίδιοι στις επιθεωρήσεις Νature και Νature Genetics, αυτό δεν έχει στην πράξη και μεγάλη σημασία. Το δεύτερο σημείο της διαφωνίας έγκειται στο αν η γενετική διαφοροποίηση αυξάνει άμεσα ή έμμεσα τον κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων: τόσο ο Κρίστοφερ Έιμος από το Χιούστον όσο και ο Πολ Μπρέναν από τη Λυών πιστεύουν πως τον αυξάνει άμεσα, μιας και οι κυτταρικοί υποδοχείς της νικοτίνης στους οποίους επενεργεί μπορούν να διεγείρουν την ανάπτυξη καρκινικών όγκων.
 
Η ομάδα του Μπρέναν, μάλιστα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καρκίνου των πνευμόνων ακόμα και σε μη καπνιστές που έχουν την επίμαχη γενετική διαφοροποίηση. Για την Ισλανδή Κάρι Στέφανσον, ωστόσο, η διαφοροποίηση αυτή αυξάνει έμμεσα και όχι άμεσα τον κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων, προκαλώντας μεγαλύτερο εθισμό και περισσότερο κάπνισμα. 

 

 

 

tanea.gr