Ελληνοτουρκικά: Τι περιμένουμε στο Αιγαίο μετά το τηλεφώνημα Μητσοτάκη - Ερντογάν
Τα σενάρια για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά την αναγνωριστική επικοινωνία που είχαν ο Ελληνας πρωθυπουργός με τον πρόεδρο της Τουρκίας«Το πολύ σημαντικό της απευθείας συνομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Εντογάν είναι αυτό καθαυτό το τηλεφώνημα», υπογράμμισε κυβερνητικός αξιωματούχος, από τον οποίο ζητήσαμε να αξιολογήσει πόσο χρήσιμη ήταν η επικοινωνία του Ελληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας.
Eίναι βαρύνουσας σημασίας το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησαν χωρίς διαμεσολάβηση, όπως μας εξήγησε διπλωματικός παράγοντας κάνοντας ταυτόχρονα την επισήμανση ότι «με το τηλεφώνημα δεν σημαίνει ότι λύθηκε κάποιο από τα προβλήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά μετράει η δυνατότητα επικοινωνίας».
Σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία, με την επιθετικότητα της Αγκυρας να συνεχίζεται και να κλιμακώνεται μέρα με την ημέρα, με το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας να κατηγορεί την Ελλάδα ότι προσπαθεί να δημιουργήσει «συμμαχίες του κακού» για να την περιθωριοποιήσει μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τον υπουργό Αμυνας της γειτονικής χώρας, Χουλουσί Ακάρ, να προειδοποιεί ότι όσοι τους τεστάρουν θα στενοχωρηθούν, τονίζοντας ότι κάνουν λάθος όσοι υπολογίζουν ότι θα υποχωρήσουν, το τηλεφώνημα που είχε προχθές Παρασκευή ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Ερντογάν ήταν το κατάλληλο «ξόρκι» για να σταματήσουν να συγκεντρώνονται σύννεφα που μπορούν να προκαλέσουν μια τέλεια καταιγίδα με ανυπολόγιστες συνέπειες.
«Δεν θα γίνει θερμό επεισόδιο», υπογραμμίζει ορθά-κοφτά κυβερνητικός αξιωματούχος όταν τον καλούμε να μας απαντήσει πόσο ακόμη μπορεί να διαρκέσει η κατάσταση του «μη πολέμου» ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. «Η είδηση είναι ότι έγινε το τηλεφώνημα, γιατί το δύσκολο ήταν να καταφέρουν να μιλήσουν», σημείωσε.
Προτού ο κ. Μητσοτάκης σηκώσει το τηλέφωνο για να συνομιλήσει με τον κ. Ερντογάν, είχε προηγηθεί εξαντλητική προετοιμασία από δύο στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού και του προέδρου της Τουρκίας αντίστοιχα. Την προπαρασκευή της συζήτησης είχαν αναλάβει η Ελένη Σουρανή, διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, και ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος του προέδρου της Τουρκίας.
Η συμφωνία ήταν να συζητηθούν μόνο θέματα «χαμηλής πολιτικής» και η κρίση με τον κορωνοϊό έδινε στους δύο ηγέτες μια θαυμάσια ευκαιρία να μιλήσουν «για τις επιπτώσεις της πανδημίας και τις προσπάθειες αντιμετώπισής της, καθώς και για ζητήματα που συνδέονται με το άνοιγμα των συνόρων και την αποκατάσταση των τουριστικών ροών».
Κατά πληροφορίες, ο κ. Μητσοτάκης είπε στον κ. Ερντογάν ότι η Ελλάδα καταρχάς δεν είναι αντίθετη στη συμπερίληψη της Τουρκίας στην ομάδα των χωρών των δυτικών Βαλκανίων με τις οποίες σχεδιάζεται να ξεκινήσει άμεσα το άνοιγμα των συνόρων και οι αεροπορικές επικοινωνίες με τις χώρες της Ε.Ε. και της Σένγκεν. Για τη βαριά ασθενή οικονομία της Τουρκίας, η άφιξη ξένων τουριστών είναι κολοσσιαίας σημασίας. Ακόμη και η στάση του προέδρου της Τουρκίας σε μια σειρά από θέματα είναι προφανές ότι θα αναπροσαρμοστεί σε περίπτωση που επισημοποιηθεί ότι η φετινή χρονιά τουριστικά θα είναι καταστροφική για τη χώρα του.
Η στάση χωρών που διάκεινται φιλικά στο καθεστώς Ερντογάν, όπως η Γερμανία, εφόσον τελικώς επιμείνουν στη σύσταση προς τους πολίτες τους να μην ταξιδέψουν στην Τουρκία για διακοπές λόγω του κορωνοϊού, μπορεί να καταστεί άκρως προβληματική για την οικονομία της και να δημιουργήσει περιπλοκές σε μια σειρά διπλωματικά αλλά και πολιτικά θέματα, με κρίσιμη σημασία και για την Ελλάδα. Από τις αρχές Μαρτίου, όταν ο κ. Ερντογάν διαρρήγνυε τα ιμάτιά του ότι δεν θέλει να βρεθεί στον ίδιο χώρο, ούτε να μιλήσει ή να βρεθεί στην ίδια φωτογραφία με τον Ελληνα πρωθυπουργό, φαίνεται ότι κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι.
Οσο κι αν οι Τούρκοι δείχνουν αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε έρευνες υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή που αυθαίρετα όρισαν στο τουρκολιβυκό μνημόνιο επιχειρώντας να σφετεριστούν ελληνική υφαλοκρηπίδα, η προοπτική κυρώσεων από την Ε.Ε. μοιάζει σαν να τους αναγκάζει να αναβάλουν την εφαρμογή του σχεδιασμού τους.
«Είμαστε σίγουροι για το δίκαιό μας και η Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή μια χώρα που έχει αυτοπεποίθηση. Δεν θα έπρεπε να είναι θέμα αν και πώς θα μιλήσει ο Ελληνας πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο - δεν θα έπρεπε να είναι είδηση πώς θα μιλάμε για ζητήματα όπως π.χ. η πανδημία. Δεν σημαίνει ότι επειδή μπορεί να υπάρχει μια επικοινωνία, πρέπει σώνει και καλά να λύσουμε όλα τα ζητήματα με τα οποία διαφωνούμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας», είχε πει ο κ. Μητσοτάκης σε τηλεοπτική συνέντευξή του στο STAR στις 25 Mαΐου, σε μια αναφορά που δείχνει ότι η ελληνική κυβέρνηση σχεδίαζε την επικοινωνία σε επίπεδο κορυφής για ένα θέμα «χαμηλής πολιτικής», όπως η κρίση που προκάλεσε ο κορωνοϊός.
«Διπλωματία και συνεννόηση με σπασμένους διαύλους επικοινωνίας δεν γίνεται», είπε συνεργάτης του πρωθυπουργού στο «ΘΕΜΑ». Ασφαλείς πληροφορίες από την ελληνική πλευρά αναφέρουν ότι ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Ερντογάν συμφώνησαν ότι η ένταση μεταξύ των δύο χωρών έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα και χρειάζεται αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ τους.
«Η επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας δεν συνεπάγεται κατ’ ουδένα τρόπο εκπτώσεις στα εθνικά συμφέροντα της χώρας», σημείωσε συνεργάτης του κ. Μητσοτάκη με τον οποίο μίλησε το «ΘΕΜΑ».